نگاه متخصص پزشکی ورزشی

دکترامیر حسین عابدی یکتا عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید:

تستوسترون یکی از هورمون‌های آنابولیک و از هورمون های شبه گنادی است. هورمون های آنابولیک باعث ساخت و ساز در بدن می‌شوند. این هورمون‌ها میزان ساخت پروتئین را افزایش و میزان تجمع چربی را کاهش می‌دهند و در نهایت با انتقال چربی از بافت چربی به خون، باعث می‌شوند بافت خشک بدن افزایش یابد. تستوسترون که به طور طبیعی در بدن ترشح می‌شود، در سنین رشد و بلوغ در کنار هورمون گنادوتروپین باعث بروز صفات ثانویه بلوغ در آقایان ( بزرگ شدن استخوان‌ها، حجیم و شکیل شدن عضلات، بم شدن صدا، رویش موهای صورت و ناحیه تناسلی و ... ) می‌شود. گاهی ورزشکاران به خصوص در ورزشهایی که نیاز به نیروی عضلانی دارد، ازاین هورمون نابجا و غیر از موارد درمانی، استفاده می‌کنند که این سوء مصرف بیشتر به این امید است که حجم بافت عضلانی افزایش یابد. در صورت مصرف نابجا، این هورمون می‌تواند ترشح طبیعی هورمون در بدن را مهار و ترشح آنزیم‌های لازم را نیز مختل کند و غده هیپوفیز  را که مسئول کنترل ترشح 6 هورمون دربدن است، تحت تأثیر قرار می‌دهد یعنی تزریق تستوسترون به بدن علاوه بر تأثیرات مستقیم، می‌تواند ترشح هورمون‌های تیرویید، رشد و کورتیزول را نیز مختل کند. شایع ترین عوارض سوء مصرف تستوسترون در مردان و زنان، آکنه های صورت، ریزش مو، تغییر میزان ترشح آنزیم‌های کبدی و ابتلا به کبد چرب، کاهش چربی خوب خون و افزایش چربی بد، افزایش تری گلیسرید، افزایش فشارخون، کاهش ایمنی بدن، بروز حالت های تهاجمی و کاهش میل و اذت جنسی است. عوارض شایع مصرف تستوسترون در مردان با مهار هورمون های محرک جنسی در هیپوفیز به وجو می‌آید که به کاهش اسپرم سازی و خیلی وقت ها به ناباروری فرد منجر می‌شود. علاوه بر این موارد، با تغییری که هورمون تستوسترون در بافت چربی ایجاد می‌کند، علایم افزایش سطح استروژن خون هم در فرد دیده می‌شود که به صورت بزرگ شدن سینه ها و تغییر در رشد موهای زاید بدن است. در مقاله های علمی متعددی نیز به ارتباط بسیاری از تومورها و سرطان ها از جمله سرطان پروستات با افزایش غیرطبیعی این هورمون دربدن اشاره شده است. وقتی این زیان‌ها را در کنار هدفی که فرد از مصرف غیر طبیعی تستوسترون دارد، قرار می‌دهیم، می‌بینم این کار بسیار غیر منطقی و نا معقول است.

در پزشکی فقط برای افرادی که به صورت طبیعی دچار کم کاری غدد جنسی هستند از تستوسترون استفاده می‌شود وگرنه استفاده از آن به دلیل عوارض متعدد توصیه نمی‌شود اما متاسفانه در سال های اخیر ورزشکاران این هورمون را استفاده می‌کنند. جالب  اینکه شرکت‌های تولیدکننده هم به شکل‌های مختلف از این کار استقبال می‌کنند زیرا بازار فروش این محصول در موارد پزشکی مقدار کمی از درصد فروش آن به ورزشکاران است. ضمن اینکه تعداد افرادی که قصد دارند ره صد ساله را در ورزش با این داروها یک شبه طی کنند، کم نیست. واقعیت این است که این دارو هیچ منفعتی برای ورزشکار ندارد و با ماهیت ورزش نیز در تضاد است زیرا جزو داروهای دوپینگ محسوب می‌شود.

متأسفانه امروز در کشور تزریق سیستمیک یا موضعی این هورمون به ماهیچه‌های خاص در باشگاه‌های ورزشی و به خصوص باشگاه‌های بدنسازی انجام می‌شود و هم باشگاهی‌ها و حتی گاهی مربیان باشگاه‌ها مصرف آن را به عنوان یک داروی مکمل به افراد توصیه می‌کنند. وجود نداشتن نظارت‌های مداوم و مستمر از سوی نهادهای دست اندرکار (مثل وزرات ورزش یا وزارت بهداشت)نیز مزید بر علت می‌شود تا هر روز شاهد بروز عوارض شدید و بلندمدت سوء مصرف این هورمون در میان ورزشکاران باشیم. اغلب افراد تازه زمانی به فکر چاره می‌افتند که عوارض حادی نظیر کوچک شدن بیضه ها، بزرگ شدن سینه ها، کبد چرب، کاهش میل جنسی و ناباروری که درمان‌های طولانی‌مدت دارند در آنها بروز کرده است. حتی گاهی درمان‌ها مؤثر نخواهند بود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: